SPECIAL 

Het bedrijfsleven over Zeesluis IJmuiden #3

Amports grijpt de opening van Zeesluis IJmuiden aan voor een rondje langs het havenbedrijfsleven dat de komende jaren gebruik gaat maken van de nieuwe voordeur. De bouwers leverde een wereldprestatie. Trots overheerst en de verwachtingen zijn hooggespannen.

Robert de Jonge, Registerloods bij het Nederlands Loodswezen en voorzitter van de loodsen regio IJmond

Natuurgeweld in de nieuwe sluis 

Robert is in zijn rol meteen getuige van een bijzonder evenement: de opening van de nieuwe sluis.


“We waren als loodsen al in een vroeg stadium berokken bij de aanleg van de sluis” geeft De Jonge aan. “Alle mogelijke posities zijn uitgewerkt en door loodsen getest op een simulator. Dit vooral om te kijken hoe je de sluis in een bepaalde positie het best aanloopt.” Het feit dat het volume van de nieuwe sluis veel groter is dan dat van de Noordersluis heeft consequenties. “In elke zeesluis is sprake van de uitwisseling van zout en zoet water. Dat heeft in deze grote sluis meer impact dan voorheen.”

Uitwisseling tussen zout en zoet water

De Jonge geeft en korte uitleg. “Zoutwater is zwaarder dan zoetwater en zinkt daarom naar beneden. Als de binnendeur van de met zoutwater gevulde sluis opengaat, dan stroom aan de onderkant het zoute water het kanaal op. Dat verschil wordt aan de bovenkant aangevuld met zoetwater. Dit zorgt voor een behoorlijke stroming, daar moet een loods op bedacht zijn.” Dit betekent onder meer, dat er meer trossen nodig zijn om veilig te meren dan in de Noordersluis. Als het schip naar zee gaat, speelt het omgekeerde effect. “Het schip krijgt dan eigenlijk een zetje naar de Noordzee toe. Daar kun je gebruik van maken.”


Een onderzoeksteam heeft geanalyseerd wat er allemaal in de sluis gebeurt. “Wij en andere dienstverleners moeten ons bewust zijn van de invloed van het natuurgeweld in de sluis. Het is een mooie ervaring voor de loodsen om bij de aanleg van deze sluis betrokken te zijn.”

'We waren als loodsen al in een vroeg stadium berokken bij de aanleg van de sluis'

Graham Wastell, directeur Silver Star Agencies

'We hadden deze sluis hard nodig'

‘Hoe mijn eerste reactie op de opening van de zeesluis luidt? Eindelijk! We zijn dertig jaar met dit dossier bezig geweest. Het mocht weleens. Ik zeg altijd: mijn eerste opdracht die ik als agent kreeg – we spreken begin jaren negentig – was om de vertragingen rondom de Noordersluis in kaart te brengen. Nou, zodra er weer onderhoud nodig was, ging de hele voordeur van Amsterdam dicht, met als gevolg tal van vertragingen. Conclusie destijds? Dat we dus nog een sluis nodig hadden.


‘Ik ga sowieso de opening bekijken. Harstikke mooi moment. Het is natuurlijk iets groots. Niet alleen is de zeesluis groot, de gebeurtenis zelf is ook groot en belooft een mooie ontwikkeling voor de regio. Een grotere voordeur betekent grotere schepen. En gelet op de mondiale ontwikkelingen – bijvoorbeeld klanten die hun CO2-voetafdruk willen verkleinen – is het ook interessant. Want grotere schepen kunnen meer ladingen vervoeren. Dat maakt de zeesluis niet alleen financieel maar ook in het licht van het klimaatvraagstuk aantrekkelijk.


‘Onze bijdrage aan de zeesluis bestaat eruit dat Silver Star betrokken was bij het testen van de operationele draagkracht. Schepen naar binnen brengen en proefdraaien. Ja, dat geeft de opening ook een persoonlijk tintje.

Klanten worden ook blij van de sluis. Vergeet niet dat de huidige sluis gewoon honderd jaar oud is. Alles gaat trager en de sluis heeft veel meegemaakt. Maar de techniek heeft niet stilgestaan. Net als bij een nieuwe auto, die zit ook vol met allerlei moderne snufjes. Zo zal deze moderne, getij-onafhankelijke sluis ook veel meer kunnen - en tot minder vertragingen leiden.’

'Deze getijde-onafhankelijk zeesluis gaat tot minder vertragingen leiden'

Job Sintenie, Project Director Aannemersconsortium OpenIJ

Uniek projectop unieke locatie

De nieuwe zeesluis in IJmuiden is in opdracht van Rijkswaterstaat aangelegd door aannemersconsortium OpenIJ. Job Sintenie is één van de Project Directors tijdens de bouw én voor het onderhoud dat het consortium na oplevering verzorgt. “Tijdens de aanbesteding van het project was sprake van een contract in twee delen. Eén voor de bouw en een voor het onderhoud van de sluis voor in totaal 26 jaar”, legt Sintenie uit. Omdat de eerste oplevering al plaatsvond op 13 augustus 2021, verzorgt OpenIJ tot 13 augustus 2047 het onderhoud en beheer. “Daarna dragen we het kunstwerk over aan Rijkswaterstaat.”

Aanvoer over het water

OpenIJ won de aanbesteding in 2015, een jaar later startte de bouw. “Het bijzondere aan dit project is, dat de kwalificatie ‘Grootste van de wereld’ met zich meebrengt, dat alles wat je doet groot in volume of aantal is”, meent Sintenie. “En dat op een bijzondere plek: vrachtwagens van de omvang die we nodig hadden konden er niet komen via het sluizencomplex.” Dit betekende, dat materiaal ter plekke werd gefabriceerd (zo beschikten de bouwers over een eigen betonfabriek) of over het water moest worden aangevoerd.

'Het bijzondere aan dit project is, dat de kwalificatie ‘Grootste van de wereld’ met zich meebrengt, dat alles wat je doet groot in volume of aantal is'

Millimeterwerk

Met trots kijkt Sintenie terug op het afzinken van de twee enorme betonnen caissons. “Daar is nu niets meer van te zien, maar het moest op de millimeter nauwkeurig gebeuren. In deze caissons bewegen namelijk de enorme sluisdeuren.” Na de opening van de sluis is Job Sintenie met zijn collega’s onder andere bezig met de overdracht van kennis, opdat het beheer en onderhoud goed worden ingericht.