Cacaobonen elektrisch

‘Het gaat om een onderdeel van de supply chain dat om diverse redenen niet toekomstbestendig is’, aldus Marijn Moesbergen, Commercieel Manager bij Cargill. Hij vertelt hoe de samenwerking met Kotug ontstond en welke uitdagingen er voorbij kwamen. ‘We voeren al decennia met oude duw- en sleepschepen tussen Amsterdam en Zaandam, om onze cacao van de opslag in de haven naar de fabriek te transporteren. Dat waren vaak wat oudere schepen in particulier bezit die diesel verstookten. Die zijn niet te verduurzamen. Daarnaast speelt dat we tegelijkertijd de emissies in onze keten willen verlagen en zeker ook de geluidsoverlast willen terugdringen. Industrie en woningen liggen langs de Zaan echt heel dicht bij elkaar. Je vaart zodoende door de bebouwde kom. Zowel qua CO2-footprint als qua geluidsproductie heeft het elektrisch varen een heel positieve impact op de omgeving.’

Er bestonden al wat elektrische alternatieven, waarvan CityBarge een bekend voorbeeld is. Moesbergen: ‘Met dat kleine elektrische schip worden bouwmaterialen, maar ook producten voor de horeca over het water vervoerd in de stad. Het Nederlandse familiebedrijf Kotug heeft een relatie met CityBarge. Traditioneel zitten zij in de grote sleep- en duwschepen en ze waren al aan het nadenken over het ontwikkelen van een grotere versie van die CityBarge. Met hen zijn we gaan kijken of een grotere opduwer geschikt zou zijn voor onze operatie. Dat leek inderdaad mogelijk.’

Zo konden Kotug, Cargill en scheepswerf Patmos de launching partners zijn voor de ePusher, waarbij het Nederlandse bedrijf EST-Floattech een belangrijke rol speelde: zij ontwikkelden het concept van een containerbatterij die op het dek staat. Zowel de ePusher als de vier eBarges kunnen daarbij zelfstandig varen en beschikken over een eigen batterij. Samen zijn we met een proof of concept gestart voor de cacaotransporten tussen Amsterdam en Zaandam. Een concept overigens, dat ook elders toepasbaar is.

Een project als dit komt niet van de grond zonder hindernissen. ‘En die moet je overwinnen’, zegt Moesbergen. ‘We startten de relatie met Kotug op het moment dat er nog niets was. Daarom hebben we gekozen voor een langjarige overeenkomst met hen, zodat ze de ruimte hebben om de investeringen te doen. Nu ik het toch over investeringen heb: het hele project is gerealiseerd zonder subsidies.’

Kotug moest aan hun kant alle certificeringen rond zien te krijgen. Dat was ook een uitdaging, want we hebben het over iets nieuws, varen met een batterijcontainer die op het dek staat: waaraan moet die eigenlijk voldoen? Dat was ook een vraag die bij verschillende toezichthoudende instanties speelde.

Tot slot moest ook de schipper wennen aan de manier waarop je met deze ePusher moet varen. Het vaartuig heeft twee motoren aan de achterkant die het schip niet alleen aandrijven, maar waarmee je ook stuurt. Die besturing werkt overigens zo direct dat het ook nog eens leidt tot een veel lagere energiebehoefte. Het laden van de batterijen gebeurt bij de cacaofabriek. We hebben daarvoor een contract met Vattenfall dat ons energie levert van hun windpark Hanze, dus we varen op groene stroom.”

‘Het project duurde van start tot nu twee jaar’, aldus Moesbergen. ‘De proefvaarten zijn gemaakt, daar komen dan nog wat zaken naar voren die opgelost moeten worden, maar in principe is de combinatie van de ePusher met de eBarges nu in bedrijf. Er varen geen oude schepen meer voor onze cacaotransporten. De vloot van de ePusher en vier eBarges verzorgt dit nu.’